Welzijn op recept succes in Het Hogeland

Datum 17-07-2025
Locatie Bedum

Interview door Hielko Merkus in de Ommelander Courant.

Een pilletje is niet altijd het beste medicijn. Soms is er echt compleet wat anders nodig om mensen te helpen. Zo worden patiënten met psychosociale klachten, zoals vermoeidheid, stress of somberheid, steeds vaker door een huisarts doorverwezen naar een welzijnscoach in plaats van hen medicijnen voor te schrijven. Dat leidt dan tot een ‘recept’ voor activiteiten op het gebied van ontmoeting, sport of cultuur. ‘Welzijn op Recept’ wordt met veel succes toegepast in Het Hogeland.

,,Welzijn op Recept helpt ons om iedereen in Het Hogeland de hulp en ondersteuning te geven die hij of zij nodig heeft”, zegt wethouder Karen Hansems. ,,Want niet op elke zorgvraag is een zorgantwoord nodig. Soms is een hulpantwoord voldoende. Klachten als vermoeidheid, pijn in de nek en stress hebben lang niet altijd een medische oorzaak. Het kan zijn dat er sprake is van een onderliggend probleem, zoals bijvoorbeeld eenzaamheid.” Via Welzijn op Recept worden deze patiënten dan doorverwezen naar de welzijnscoach. ,,Dat hebben we de afgelopen maanden als pilot gedaan, in huisartsenpraktijken De Vrije Gang in Bedum en Het Gilde in Uithuizen. Formele zorg en informele zorg versterken elkaar op deze manier”, zegt Hansems.

Jenny Smit van Mensenwerk Hogeland is als welzijnscoach actief in Het Hogeland. ,,Ik werk gewoon vanuit de huisartsenpraktijken, dus de lijntjes zijn kort. Dat is wel zo prettig”, zegt ze. Smit heeft ondertussen al veel Hogelandsters mogen helpen. ,,Zowel jong als oud. De doelgroep is groot. Want ongeveer 30% van de patiënten die de huisarts bezoeken, heeft psychosociale problemen.” Een flink deel van deze mensen is op de een of andere manier vastgelopen en heeft iets anders nodig dan een pilletje om weer op gang te komen. Een welzijnscoach zoals Jenny Smit helpt mensen bij het vinden van activiteiten en sociale contacten die hun welzijn kunnen verbeteren. Zij kan mensen bijvoorbeeld wijzen op het bestaan van de Thuiskamers, waarmee eenzaamheid wordt bestreden. Want eenzaamheid kan leiden tot lichamelijke klachten als angst, depressie en slaapproblemen. Met Welzijn op Recept probeert men dit te voorkomen en wordt ook nog eens de druk op de huisartsenpraktijken verlicht. ,,Maar belangrijker is dat patiënten sneller en effectiever geholpen worden”, merkt Hansems op.

Vanaf links Jenny Smit, Karen Hansems en Marjo Westermolen

Dierenambulance

,,Met Welzijn op Recept werken we aan een duurzame oplossing en kijken wat het beste bij iemand past”, zegt Smit. ,,Wij kijken dus niet naar wat mensen niet meer kunnen, maar juist wat mensen nog wel kunnen. Samen gaan we op zoek naar iets dat positiviteit in het leven brengt. Het doel is om mensen uiteindelijk toe te leiden naar een activiteit. Dat kan hele mooie en verrassende dingen opleveren. Zo kwam ik in contact met een man die geen zinvolle daginvulling meer had. Het ging om een voormalige vrachtwagenchauffeur, een echte aanpakker. Gaandeweg ontstond het idee dat hij zou meelopen met de Dierenambulance. Daar had ik aanvankelijk nooit aan gedacht, dus dat was een mooie en waardevolle uitkomst.” De inzet van de welzijnscoach hebben overigens helemaal niet tot doel om iemand vrijwilligerswerk te laten doen. ,,De uitkomsten van de gesprekken lopen erg uiteen. Ook zijn er inwoners toegeleid naar sportieve activiteiten, zoals een wandelgroep of yoga. En wat ook heel belangrijk is: niets moet. We zoeken gewoon samen wat het beste past. Dat uitzoeken vind ik echt geweldig leuk om te doen”, vertelt een enthousiaste Jenny Smit.

Struggelen

Iemand die nóg beter weet wat Welzijn op Recept kan betekenen, is Marjo Westermolen. De inwoonster van Bedum is namelijk een van de deelnemers aan de pilot. Vanuit het westen van het land ben ik in Het Hogeland komen wonen. Mijn man komt namelijk uit Groningen en wilde graag terug. Ik zelf vond het moeilijk om mijn weg te vinden. Je weet niet wat er allemaal is. Ik zat thuis, liep te struggelen en kreeg ook fysieke klachten. Via de praktijkondersteuner van de huisarts werd ik in contact gebracht met Jenny, de welzijnscoach. Dat was geweldig. Ze kwam op huisbezoek en heeft mij vervolgens echt meegetrokken, laten zien wat er allemaal is. Zoals een Thuiskamer. Dat paste niet helemaal bij mij, maar ik wist ook helemaal niet dat zoiets bestond. Hoe moet je dat ook weten?” Uiteindelijk werd ook voor Marjo iets gevonden dat goed bij haar past. ,,Ik ben nu als vrijwilligster actief in het gezondheidscentrum in Bedum. Dat past goed bij mij, want ik heb ook een zorgachtergrond.”

,,Wat ook heel leuk is”, vult Smit aan, ,,is dat er in Bedum verschillende mensen in een vergelijkbaar schuitje zaten. Die heb ik samengebracht in een appgroep, waardoor zij hun netwerk kunnen uitbreiden.” Na een lofzang op het werk en de inzet van Jenny als welzijnscoach, komt Marjo Westermolen met een heldere en ook wel confronterende conclusie. ,,Zonder Jenny had ik echt aan de medicijnen gezeten. Zeker weten.” ,,Eigenlijk is dat een heel groot compliment richting Jenny”, reageert Karen Hansems. Het onderschrijft meteen het succes van Welzijn op Recept. ,,Ik heb dan ook goed nieuws”, meldt Hansems aan het einde van het gesprek. ,,Vanuit de Sociale Agenda van Nij Begun gaan we door met Welzijn op Recept. Waar de pilot zich afspeelde in Bedum en Uithuizen, wordt Welzijn op Recept straks uitgerold naar alle praktijken. Hiervoor wordt het aantal welzijncoaches ook uitgebreid. Elke inwoner kan dan naar een welzijnscoach, als dat het meest passend is.”Hogelandsters die denken voor Welzijn op Recept in aanmerking te komen, moeten zich wel eerst bij de huisarts melden. ,,Een doorverwijzing van de huisarts blijft noodzakelijk. Want er moet wel vastgesteld worden dat er onder de klachten geen ander fysiek lijden ligt.”